Najlepsza retro konsola to teraz… iPhone? Poradnik emulacji na iPhone

“Emulacja” i “iPhone” to dwa słowa, które raczej rzadko były zestawiane ze sobą przez ostatnią dekadę. Jeszcze do niedawna firma Apple stawiała sprawę jasno: w sklepie App Store nie można publikować emulatorów i koniec kropka. Na szczęście parę tygodni temu Apple zmieniło swoje rygorystyczne zasady. Od tego momentu do sklepu na iPhone trafiło wiele popularnych emulatorów, które mogą potencjalnie dać posiadaczom smartfonów z jabłuszkiem wiele radochy. W tym poradniku pokażę jak skonfigurować emulację na iPhone i sprawdzę, jak dobrze smartfony Apple sprawują się jako retro konsole.

Szybka notka: osobiście wszystkie testy przeprowadzałem na iPhone, ale w bardzo podobny sposób powinno to wyglądać na iPadzie, czy nawet na Apple TV.

Jakie emulatory są dostępne na iPhone?

Ok zaczniemy od tego, jakie systemy możemy w ogóle emulować na iPhone. Tutaj sytuacja jest dynamiczna, bo po zmianie reguł do App Store co chwilę trafiają nowe aplikacje. Oznacza to, że w przyszłości zapewne rozszerzę tę listę (a może nawet sam poradnik). Tak czy siak, obecnie na iPhone możemy pobrać:

• Aplikację RetroArch — Aplikacja RetroArch to znany front end (interfejs) połączony z systemem emulatorów zwanych tutaj “rdzeniami”. Dzięki aplikacji RetroArch możemy emulować praktycznie wszystkie retro systemy od klasycznego NES’a (znanego u nas też jako Pegasus), poprzez SNES’a, Segę Genesis, czy wszystkie Game Boye i aż po PlayStation 1, Nintendo 64 i Nintendo DS. Oprócz tego RetroArch oferuje też całą masę funkcji pozwalających dostosować wszystkie aspekty emulacji dokładnie tak, jak tego chcemy. Przez ten ogrom możliwości RetroArch może się wydawać na początku trochę za mocno skomplikowany, ale wraz z biegiem czasu staje się on zdecydowanie łatwiejszy do zrozumienia. RetroArch jest dostępny za darmo bezpośrednio ze sklepu App Store.
• Emulator PPSSPP — PPSSPP to popularny emulator, który pozwoli nam uruchomić gry z Sony PlayStation Portable (czyli z klasycznego PSP). PPSSPP ma zdecydowanie łatwiejszy interfejs niż RetroArch, ale wciąż znajdziemy w nim wiele opcji, które pozwolą nam na dostosowanie jakości grafiki, sterowanie, czy dodanie retro osiągnięć. PPSSPP także pobierzemy normalnie w sklepie App Store.
• Aplikację Delta — Aplikacja Delta to emulator dla wszystkich klasycznych konsol Nintendo (od NES’a aż do Nintendo 64/Nintendo DS). Ma on prostszy interfejs niż RetroArch, ale znajdziemy w nim też zdecydowanie mniej opcji. Delta w Europie jest dostępna tylko przez sklep AltStore Pal, za który trzeba zapłacić 1,5 euro rocznie (jest to spowodowane opłatami nakładanymi przez Apple na aplikacje spoza sklepu App Store).
• Emulator Folium — Emulator dla konsol Nintendo Game Boy Advance, Nintendo DS oraz Nintendo 3DS. Aktualnie ten emulator wciąż jest trochę niedopracowany, dlatego brakuje w nim paru opcji i może nie zawsze działa tak dobrze, jak powinien. Folium można kupić za 30 zł w sklepie App Store.
• Emulator ScummVM — Emulator dla klasycznych gier przygodowych z PC. Dostępny za darmo ze sklepu App Store.

W tym poradniku zajmę się dwoma (w moim odczuciu) najbardziej dopracowanymi rozwiązaniami, czyli aplikacją RetroArch oraz emulatorem PPSSPP.

Czego będziemy potrzebowali?

Przechodzimy do tego, co będzie nam potrzebne przy ustawieniu emulacji na urządzeniach Apple. Będzie to:

• iPhone, iPad bądź Apple TV z dostępem do sklepu App Store
• Gry (ROM’y) oraz pliki BIOS — Możemy je pozyskać z przerobionej konsoli (pokazałem to między innymi przy okazji przerabiania PS3), wykorzystując odpowiednie akcesorium, albo uciekając się do “metod ciemnej strony mocy”.
• Około 15-20 minut konfiguracji na jedną aplikację (może zająć nieco więcej, gdy kopiujemy dużo plików)
• (Opcjonalne, ale zalecane) Dedykowany pad (można skorzystać np. z pada od Xbox’a albo od PlayStation lub specjalnego kontrolera dla telefonu)

Jeśli mamy już wszystko przygotowane to możemy przejść do instalacji naszych emulatorów

Instalacja programów

Zaczynamy od instalacji RetroArch oraz PPSSPP. Tutaj sprawa jest naprawdę banalna, bo wystarczy wejść do sklepu App Store, wyszukać RetroArch lub PPSSPP i pobrać wyświetloną aplikację. Jeśli z jakiegoś powodu nie możecie znaleźć jakiejś aplikacji za pomocą wyszukiwarki, to możecie skorzystać z jednego z linków dostępnych na liście emulatorów powyżej.

Podczas wyszukiwania PPSSPP można natrafić na dwie wersję tego programu: standardową oraz Gold. Wariant Gold oferowany jest jako forma wsparcia dla programisty odpowiedzialnego za ten emulator, a wybierając “zwykłą wersję” (niebieska ikonka) nie tracimy kompletnie żadnej funkcjonalności.

Łączenie z kontrolerem Bluetooth

Zanim rozpoczniemy konfigurację pobranych programów, jeszcze na szybko połączymy się z naszym kontrolerem Bluetooth (ten krok, możemy oczywiście pominąć, jeśli do sterowania chcemy użyć ekranu dotykowego, lub pada przewodowego). W tym celu:

1. Wchodzimy do aplikacji ustawień na iPhone, a następnie przechodzimy do sekcji “Bluetooth”.
2. Włączamy Bluetooth, za pomocą suwaka na samej górze.
3. Teraz uruchamiamy tryb parowania na naszym kontrolerze.
4. Czekamy, aż pad pojawi się na liście urządzeń na ekranie iPhone, a następnie klikamy go, by zainicjować połączenie.

Konfiguracja RetroArch

W tej sekcji pokazuję, jak skonfigurować aplikację RetroArch.

Pliki BIOS dla RetroArch

Do poprawnego użytkowania niektórych emulatorów w RetroArch będziemy potrzebowali tak zwanych “plików BIOS”. Są to pliki systemowe, które były niezbędne do prawidłowego działania konsoli. Emulatory/rdzenie RetroArch wymagające takowych plików to:

• Emulatory PS1 (o tym, jak pozyskać plik BIOS dla tego systemu możecie przeczytać w moim dedykowanym poradniku)
• Emulatory Segi CD
• Niektóre emulatory Segi Saturn
• Niektóre emulatory automatów do gier
• Emulatory Atari
• Emulatory Commodore

Większości pozostałych systemów (np. dla retro konsol Nintendo) nie wymaga dodawania od nas dodawania BIOS’u i powinno zadziałać od razu po uruchomieniu gry.

Aby dowiedzieć się, jakie konkretnie pliki BIOS są polecane dla danego emulatora, możecie podejrzeć oficjalną dokumentację RetroArch.

Kopiowanie gier i plików BIOS

Pierwszym, co musimy zrobić po pobraniu aplikacji RetroArch, jest samo uruchomienie programu. Przy pierwszym uruchomieniu zostanie bowiem utworzony nowy folder, do którego musimy dodać wszystkie nasze gry oraz pliki BIOS. Program możemy potem zamknąć po tym, jak pobierze on wszystkie potrzebne składniki (zauważymy to po zmianie czcionki).

Niestety (albo stety) iPhone ma dość spore restrykcje dotyczące tego, jakie pliki możemy do niego dodać z komputera. Z tego powodu podłączenie smartfona do PC i proste skopiowanie plików jest średnio możliwe.

Aby to obejść, mamy w sumie trzy proste opcje:

1. Jeżeli nie posiadamy Maca, to możemy przerzucić nasze gry (ROM’y) i pliki BIOS do chmury (np. do iCloud, albo dysku Google). Po dodaniu plików do chmury, po prostu otwieramy aplikację danego dostawcy na naszym iPhone i pobieramy wybrane pliki. Przykładowo w przypadku dysku Google wygląda to tak, że klikamy 3 kropki obok danego pliku, następnie wybieramy opcję “Otwórz w”, po chwili zaznaczamy “zachowaj w plikach” i decydujemy, gdzie mają trafić nasze pliki.
2. Jeśli mamy Maca, to możemy przesłać pliki na iPhone za pomocą funkcji AirDrop.
3. Jeżeli posiadamy w domu dysk sieciowy/NAS, to możemy połączyć się z nim na iPhone i potem w łatwy sposób pobrać wszystkie pliki na NAS’ie.

Przy pobieraniu naszych plików trzeba pamiętać, że muszą one trafić w odpowiednie miejsce. I tak:

• Gry zapisujemy w lokalizacji “Na moim iPhone” > “RetroArch”>”nasz_folder” (gdzie nasz folder to utworzony przez nas folder z grami). Dla każdej emulowanej konsoli polecam tutaj stworzyć osobny folder. Czyli przykładowo: jeden folder dla gier z Game Boya, drugi folder dla gier z PlayStation 1 i trzeci folder dla gier z Nintendo 64. W ten sposób łatwiej nam będzie uruchamiać nasze gry i tworzyć z nich czytelne playlisty. Aby utworzyć nowy folder, wystarczy przejść do wspomnianego wyżej katalogu “RetroArch”, kliknąć 3 kropeczki w prawym górnym rogu, wybrać opcję “Nowy folder” i nazwać go tak, jak nam się podoba.
• Pliki BIOS zapisujemy za to w lokalizacji “Na moim iPhone” > “RetroArch” > “RetroArch” (tak znowu) > “system”.

Po wszystkim nasz folder RetroArch powinien wyglądać mniej więcej tak:

A nasz folder system o tak:

Poprawne ustawienie kontrolera

Przechodzimy do poprawnego ustawienia naszego kontrolera (jeśli chcemy korzystać z ekranu dotykowego, to możemy pominąć ten krok). Zazwyczaj po podłączeniu kontrolera RetroArch rozpozna go prawidłowo i nie będziemy musieli robić praktycznie nic, aby działał on w naszych grach. Czasem jednak automatyczna konfiguracja się myli i wtedy będziemy musieli sami prawidłowo przypisać klawisze pada.

W tym celu:

1. Upewniamy się, że nasz kontroler został prawidłowo podłączony.
2. Otwieramy aplikację RetroArch.
3. Przechodzimy do zakładki ustawień (koło zębate na samym dole).
   
4. Zjeżdżamy do zakładki “Wejście” i ją otwieramy.
   
5. Klikamy na pierwszą opcję, czyli “Wiązania RetroPad”.
   
6. Przechodzimy do “Elementy sterujące portu 1”. Jeżeli chcemy skonfigurować drugi lub trzeci kontroler do zamiast tego możemy przejść do opcji “Elementy sterujące 2” lub “Elementy sterujące 3”.
   
7. Teraz klikamy na opcję “Ustaw wszystkie elementy sterujące” i kolejno wciskamy na padzie wszystkie klawisze, które są pokazywane na ekranie (tutaj trzeba uważać, bo czas na ich przypisanie jest krótki).
   
8. Po tym wszystkim wracamy do głównej zakładki, wchodzimy w “konfiguracja” i wybieramy przycisk “zapisz bieżącą konfigurację”. Teraz nasz kontroler powinien być już prawidłowo skonfigurowany. 
   

Proste uruchamianie gier + polecane rdzenie

Po dodaniu naszych gier i ogarnięciu pada, możemy przejść do prostego uruchamiania gier. Aby to zrobić:

1. Wchodzimy do RetroArch i w pierwszej zakładce programu klikamy na opcję “Załaduj zawartość”.
   
2. Zaznaczamy opcję “Otwórz”, a następnie przechodzimy do folderu, z grą, którą chcemy uruchomić i ją wybieramy.
   
3. Teraz RetroArch pokaże nam kilka rdzeni/emulatorów kompatybilnych z daną grą. Wybieramy jeden z nich (zazwyczaj najlepszy będzie ten pierwszy na górze; w razie czego listę polecanych emulatorów macie też nieco niżej).
   

I… to w sumie tyle. Jeśli wszystkie pliki zostały przez nas dodane poprawnie, to gra powinna się teraz uruchomić poprawnie i możemy przejść do grania. Na ekranie iPhone domyślnie wyświetla się dość spora nakładka z dotykowymi przyciskami. Przy korzystaniu z kontrolera oczywiście nie będziemy jej zbytnio potrzebowali, więc możemy nacisnąć małą strzałkę w prawym dolnym rogu, by szybko wyłączyć tę nakładkę.

Oprócz samego otwierania gier RetroArch ma jednak jeszcze sporo opcji, które mogą poprawić nasze wrażenia i wszystkie te najważniejsze z nich, znajdziecie w kilku nagłówkach poniżej.

Wracając na chwilę do polecanych przeze mnie rdzeni, wygląda to mniej więcej tak:

• NES — rdzeń Nestopia
• SNES — rdzeń SNES9x
• Game Boy i Game Boy Color — rdzeń Gambatte
• Game Boy Advance — rdzeń gpSP lub mBGA
• Nintendo 64 — rdzeń Mupen64Plus lub ParaLLel
• Nintendo DS — rdzeń melonDS
• Sega Master System, Genesis oraz CD — rdzeń Genesis Plus GX
• PlayStation 1 — rdzeń Beetle PSX HW

W razie, gdyby dana gra nie działała dobrze z danym emulatorem, to możemy oczywiście sprawdzić inny emulator i zobaczyć, czy naprawi on napotkane problemy.

Otwieranie i poruszanie się po szybkim Menu

Podczas grania w gry uruchamiane przez RetroArch możemy otworzyć tak zwane “szybkie menu”. Żeby to zrobić, wystarczy rozwinąć wirtualny kontroler za pomocą strzałki w prawym dolnym rogu i nacisnąć ikonkę RetroArch. Zaraz po tym gra powinna zostać spauzowana, a na ekranie pojawi się nowe menu z wieloma opcjami. Alternatywnie, jeśli nie chcemy korzystać z ekranu dotykowego, to w ustawienia RetroArch jesteśmy w stanie ustawić skrót klawiszowy (na kontrolerze) pełniący taką samą funkcję, co wirtualny przycisk na ekranie (o tym rozwiązaniu wspomnę nieco później).

W szybkim menu znajdziemy wiele ciekawych opcji, potrafiących znacznie zmienić to, w jaki sposób w ogóle będziemy grali w retro gry na iPhone. Najważniejsze funkcje, którymi powinniśmy się tutaj zainteresować to (od góry):

• Wznów zawartość — Wyłącza pauzę i wraca do gry
• Uruchom ponownie — Uruchamia grę w emulatorze jeszcze raz
• Zamknij zawartość — Zamyka grę i wraca do głównego okna RetroArch
• Zapisz stany — Pozwala zarządzać systemem zapisów w emulatorach (tzw. “Save State”). Po wejściu do tej zakładki znajdziemy opcję “Zapisz stan”, która natychmiastowo zapisuje grę w dowolnym momencie i “Wczytaj stan”, która wczytuje utworzony wcześniej zapis
• Opcje rdzenia — To w tym miejscu będziemy mogli zmienić ustawienia graficzne (o czym nieco później) i inne opcje emulatora
• Dodaj do ulubionych — Dodaje grę do listy ulubionych, co pozwala ją potem nieco szybciej znaleźć

Tworzenie Playlist

Ok, wiemy już jak uruchamiać gry w “tradycyjny sposób” i wiemy, w jaki sposób będziemy mogli zmienić ustawienia w trakcie gry. Teraz przyszedł, więc czas na Playlisty. Playlisty to proste listy naszych gier, które pozwolą nam znaleźć je uruchomić nieco szybciej.

W celu utworzenia playlisty w sposób automatyczny:

1. Wchodzimy do aplikacji RetroArch i w pasku na samym dole klikamy ikonkę listy (tę na środku).
2. Na samej górze okienka klikamy przycisk “Import zawartości”.
   
3. Wybieramy opcję “Skanuj katalog”. Pozwoli nam to stworzyć Playlistę w sposób automatyczny.
   
4. Teraz nawigujemy do miejsca, w którym zapisaliśmy nasze gry. Jeśli zapisaliście je, tam, gdzie polecałem, to będziecie musieli wejść w “ ~ /Documents/RetroArch” > “Nadrzędny katalog” > “nazwa_folderu_z_grami”.
   
5. Po wejściu do danego folderu klikamy przycisk “Zeskanuj ten katalog”. RetroArch powinien automatycznie zeskanować wszystkie pliki z danego folderu i jeśli znajdują się tam tylko gry dla jednego systemu (np. dla PlayStation), to po chwili zostanie utworzona nowa Playlista z nazwą konsoli.
   
6. Ponownie klikamy na ikonkę listy i zjeżdżamy na sam dół menu. Powinna się tam znajdować utworzona lista.
   
7. Przytrzymujemy przez chwilę listę, a następnie ją puszczamy. Spowoduje to wyświetlenie wszystkich opcji playlisty.
8. Zjeżdżamy do opcji “domyślny rdzeń” i w nią wchodzimy. Zaraz po tym szukamy na liście rdzenia/emulatora, którego chcemy użyć do uruchamiania gier z Playlisty (przykładowo Beetle PSX HW dla PlayStation 1) i go zaznaczamy. Podczas wyboru rdzenia w tym miejscu trzeba uważać, bo z jakiegoś powodu, RetroArch nie wyświetla tylko rdzeni kompatybilnych z danymi grami i po prostu wyświetla nam wszystkie dostępne emulatory. Wybór emulatora dla jakiejś inne konsoli sprawi, że gry z listy nie będą się uruchamiały poprawnie.
   
9. Po wyborze domyślnego emulatora, wycofujemy się do menu z listami i wchodzimy do naszej playlisty. Na sam koniec klikamy na jedną z naszych gier i klikamy “Uruchom”, by ją odpalić. Od teraz możemy uruchamiać gry dodane do Playlisty właśnie w ten sposób.
   

Aby usprawnić sobie korzystanie z RetroArch, polecam stworzyć osobną playlistę dla każdego każdej konsoli/każdego folderu, w którym mamy nasze ROM’y.

Jeszcze jedna szybka porada dla Playlist: w prawym górnym rogu każdej playlisty, znajdziemy opcję zmiany jej “stylu”. Wystarczy na nią nacisnąć i po chwili nasza playlista nieco zmieni układ. Wiele układów ma zrobione specjalne miejsce na okładkę gry. Jeżeli dana gra ma swoją oryginalną nazwę, to RetroArch powinien automatycznie pobrać dla niej okładkę. Sprawia to, że utworzone listy wyglądają po prostu ładniej i łatwiej na nich znaleźć dany tytuł.

Zmiana podstawowych ustawień graficznych

Jedna z najlepszych opcji emulacji, to możliwość zmiany ustawień graficznych. W zależności od systemu, który emulujemy, możemy się spotkać z wieloma odmiennymi funkcjami. Przykładowo:

• Przy emulacji Game Boya będziemy mogli zmienić zabarwienie ekranu (np. wybrać obraz czarno-biały, albo dodać do niego zielone zabarwienie, jak w oryginalnej konsoli)
• Przy emulacji PlayStation 1 czy Nintendo 64 będziemy mogli podnieść rozdzielczość renderowania. Sprawi to, że grafika będzie ostrzejsza i wyraźniejsza.
• Przy emulacji Nintendo DS, będziemy mogli zmienić sposób wyświetlania dwóch ekranów (np. jeden obok drugiego, jeden nad drugim, czy pokazywanie tylko jednego ekranu na raz)
• Przy emulacji Nintendo 64 będziemy mogli łatwo włączyć mody, które poskutkują wyświetleniem gry w szerszym formacie 16:9, zamiast bliskiemu kwadratowi 4:3

Aby zmienić takie opcje w RetroArch:

1. Uruchamiamy dowolną grę dla systemu, w którym chcemy zmienić opcje graficzne.
   
2. Po załadowaniu gry, otwieramy szybkie menu RetroArch.
3. Będąc w szybkim menu wchodzimy do zakładki “Opcje rdzenia”.
   
4. Szukamy opcji, którą chcemy zmienić i dostosowujemy ją pod nasze preferencje. Przykładowo:
   • Jeśli chcemy zmienić rozdzielczość w grach na N64, to wchodzimy w “Gliden64” i zmieniamy opcję 4:3 resolution/Wide resolution 
   • Jeżeli chcemy zmienić aspekt obrazu w grach na N64, to wchodzimy w “Gliden64” i zmieniamy opcję “Aspect Ratio” na “Wide (Adjusted)”
   • Jeśli chcemy zmienić koloryzację w grach z Game Boya, to wchodzimy w “Koloryzacja GB” i wybieramy jedną z dostępnych opcji. Jeśli zaznaczyliśmy opcję “wewnętrzna” to możemy ją dostosować w zakładce “paleta wewnętrzna”.
   • Jeśli chcemy zmienić rozdzielczość w grach na PlayStation 1 wchodzimy w “Wideo” i odpowiednio modyfikujemy pierwszą opcję, czyli “Rozdzielczość GPU”
   • Jeżeli chcemy zmienić wyświetlanie ekranów w emulatorze Nintendo DS to wchodzimy w zakładkę “Screen” i dostosowujemy opcję “# of Screen Layouts” (liczba dostępnych konfiguracji) oraz “Layout X” (styl danej konfiguracji ). Po wprowadzeniu tych zmian będziemy mogli się szybko przemieszczać pomiędzy różnymi konfiguracjami za pomocą przycisku R2.
5. Po wprowadzeniu wszystkich naszych zmian, cofamy się do zakładki “Opcje rdzenia” i wchodzimy w “Zarządzaj opcjami rdzenia”. Tam wybieramy “Zapisz opcje gry”, by zapisać zmiany tylko dla uruchomionej gry lub “Zapisz opcje katalogu treści”, by zmiany były widoczne we wszystkich grach umieszczonych w danym folderze.
   
6. Na sam koniec sprawdzamy, czy osiągnięty efekt nam się podoba.
   

Bardziej zaawansowane ustawienia RetroArch

Przechodząc przez wszystkie powyższe kroki, powinniście już mniej więcej wiedzieć, jak poruszać się po programie RetroArch i jak wykorzystać go, do emulowania Waszych gier. W tym poradniku chciałem skupić się głównie na podstawowej obsłudze tego programu na iPhone, więc specjalnie pominąłem te nieco bardziej zaawansowane, albo mniej istotne kwestie. Jeśli chcecie dowiedzieć się jeszcze nieco więcej o możliwościach programu RetroArch (np. chcecie zmienić motyw programu, aktywować różne filtry/shadery, albo dodać system retro osiągnięć) to możecie przejść do mojego dokładniejszego poradnika specjalnie dla RetroArch.

Konfiguracja PPSSPP

Poniżej, znajdziecie kroki, które trzeba przeprowadzić, by skonfigurować emulator PPSSPP.

Kopiowanie gier

Kopiowanie gier dla programu PPSSPP będzie bardzo podobne do tego co widzieliśmy już przy RetroArch, czyli:

1. Wchodzimy do aplikacji PPSSPP, tak, aby mogła ona sobie utworzyć potrzebną strukturę folderów.
2. Kopiujemy nasze gry do iPhone za pomocą preferowanej metody. PPSSPP nie potrzebuje do działania żadnego pliku BIOS, więc nie musimy przejmować się tą kwestią.
3. Przenosimy wszystkie pliki gier do folderu “na moim iPhone” > “PPSSPP” > “GAME”.
   

Po tym wszystkim program powinien być już w stanie poprawnie wykryć dodane gry.

Poprawne ustawienie kontrolera

Kolejny krok to poprawne ustawienie kontrolera (które można pominąć, gdy chcemy skorzystać z przycisków na ekranie). Podobnie, jak to było z RetroArch: zazwyczaj nie musimy tutaj zbyt wiele grzebać, bo PPSSPP jest bardzo dobre w automatycznym rozpoznawaniu kontrolera. Jeśli jednak nasz pad z jakiegoś powodu nie działa poprawnie, to będziemy mogli łatwo się tym zająć. W tym celu:

1. Upewniamy się, że nasz pad jest prawidłowo podłączony do iPhone.
2. Otwieramy aplikację PPSSPP.
3. W sekcji po prawej stronie klikamy na “Ustawienia”.
4. Teraz przechodzimy do zakładki “Sterowanie” i wybieramy “Mapowanie przycisków”. Wyświetli to listę przycisków, na której możemy manualnie dodać przyciski oraz skróty dla różnych funkcji.
   
5. Jeżeli chcemy przypisać wszystkie przyciski kontrolera to klikamy na opcję “Pokaż PSP” z lewej strony. Wyświetli to obrazek z PSP, na którym pokazywane są wszystkie kliknięte przyciski. Następnie zaznaczamy “Przypisz (wszystkie)” i kolejno naciskamy wszystkie przyciski wyświetlone na ekranie. Po tym nasz pad powinien już być dobrze skonfigurowany.
   

Uruchamianie gier

Czas na najważniejsze, czyli na uruchamianie gier. Aby to zrobić w PPSSPP na iPhone:

1. Uruchamiamy aplikację PPSSPP.
2. W pasku na górze klikamy na zakładkę “Gry”.
3. Jeżeli nasze gry nie wyświetlają się od razu, to klikamy kolejno na kafelki (foldery) o nazwie “PSP” > “GAME”.
   
4. Klikamy na jedną z naszych gier. Po chwili powinna ona zostać uruchomiona.

I… to w sumie tyle. Jeśli nasz kontroler został poprawnie skonfigurowany, to możemy już w sumie przejść bezpośrednio do grania. Domyślnie po uruchomieniu gry, na ekranie wyświetlać się będzie nakładka z przyciskami dotykowymi. Po kilku sekundach bez dotykania ekranu (czyli, gdy korzystamy z dedykowanego kontrolera) sama ona znika, więc w tej kwestii nie trzeba nic zmieniać. Jeżeli nie podoba nam się to zachowanie i chcemy, żeby nakładka w ogóle nie była wyświetlana, to wystarczy przejść do ustawień > zakładka “Sterowanie” i odznaczyć opcję “Przyciski ekranowe”.

Poniżej możecie zobaczyć jeszcze, jak nieco poprawić grafikę w grach uruchamianych przez PPSSPP oraz, jak posługiwać się szybkim menu w tym.

Zmiana rozdzielczości i inne opcje graficzne

PPSSPP, podobnie, jak inne emulatory, pozwala nam podbić rozdzielczość, co sprawi, że gry z PSP będą wyglądały lepiej, niż kiedykolwiek wcześniej. Kiedy chcemy to zrobić (a przy okazji zmienić kilka innych opcji graficznych):

1. Otwieramy aplikację PPSSPP.
2. Z prawej strony wchodzimy w “Ustawienia”, a następnie przechodzimy do zakładki Grafika.
   
3. Interesują nas tutaj głównie 3 opcje:
   • Sterownik graficzny — Powinien być zazwyczaj ustawiony na opcję “Vulkan”. Zapewni to najlepszą możliwą wydajność gier z PSP na naszym iPhone. Jeżeli w naszej grze występują jakieś błędy graficzne (osobiście się nie spotkałem), to możemy spróbować zmienić tę opcję na “OpenGL” (która jest wyraźnie wolniejsza).
   • Rozdzielczość renderowania — Ustala, z jaką rozdzielczością będzie renderowana nasza gra. Według moich testów: iPhone z ostatnich 5 lat, powinny poradzić sobie z rozdzielczością 8x (4K) dla większości gier. Tak wysoka rozdzielczość raczej nie ma sensu na małym ekranie iPhone, dlatego raczej polecam zmienić to ustawienie na 4x (1080p). Jeżeli używacie PPSSPP na iPadzie, albo na Apple TV, to możecie zwiększyć tę wartość do 6x, albo właśnie do wspomnianego wcześniej 8x.
   • Automatyczne pomijanie klatek — Automatycznie pomija klatki, które nie mogły zostać wyrenderowane przez iPhone. Dzięki temu nawet przy spadku FPS wszystkie dźwięki i efekty wciąż są odtwarzane poprawnie. To ustawienie będzie przydatne na starszych iPhone, które nie mają wystarczającej wydajności, by uruchomić wszystkie gry z PSP z pełną prędkością. Jeżeli nie zauważamy lagów, to zostawiamy to ustawienie wyłączone. Jeśli widzimy małe spowolnienia, tylko raz na jakiś czas to włączamy tę opcję, a jeżeli gra jest niegrywalna, to najpierw obniżamy “Rozdzielczość renderowania”, a dopiero, gdy to nie pomoże, to ratujemy się tą opcją.

Otwieranie i obsługa szybkiego menu

Ostatnia ważna kwestia w obsłudze PPSSPP to szybkie menu. Aby się nim posłużyć:

1. Uruchamiamy dowolną grę.
2. Klikamy na ekran tak, aby pokazały się przyciski wirtualne, a następnie klikamy mały trójkąt na samej górze, by otworzyć szybkie menu i spauzować grę. Jeżeli przyciski wirtualne mamy wyłączone, to aby otworzyć szybkie menu, musimy nacisnąć lewy Joystick (to mapowanie możemy zmienić, wchodząc w Ustawienia > Sterowanie > Mapowanie przycisków i dodając nowy przycisk do opcji “Pauza”).
3. Szybkie Menu jest podzielone na dwie sekcje:
   • W sekcji lewej mamy menadżer zapisów z pięcioma slotami. Klikając na przycisk “Zapisz stan” przy którymkolwiek z okienek możemy natychmiastowo zapisać naszą grę. Potem wystarczy nacisnąć przycisk “Wczytaj stan”, aby wczytać wcześniej utworzony zapis.
   • W sekcji prawej możemy: wrócić do gry (opcja kontynuuj), przejść do ustawień aplikacji (opcja “ustawienia gry”; przydatne, gdy chcemy zmienić jakieś ustawienie na szybko i sprawdzić, jak wygląda) oraz opcję Utwórz konfigurację gry. Ta ostatnia zapisuje zmienione ustawienia tylko w aktualnie otwartej grze (przydatne, gdy dana gra chodzi gorzej niż inne i wymaga innych opcji, żeby działać poprawnie).
     

Posługując się tymi opcjami, jesteśmy w stanie nieco uprzyjemnić sobie korzystanie z tego emulatora PSP na iPhone.

I… to w sumie wszystko, co musicie wiedzieć o obsłudze PPSSPP. Jeżeli dotarliście do tego momentu, to możecie spokojnie przejść do grania!

Wydajność, czyli jak iPhone radzi sobie z emulacją 

Przed zakończeniem tego poradnika, chciałbym jeszcze odpowiedzieć na jedno pytanie, czyli: jak iPhone w ogóle radzi sobie jako konsola do emulacji?

Poniżej znajdziecie screenshoty oraz opisy wrażeń z większości popularnych systemów, które można emulować na smartfonie od Apple. Wszystkie gry testowałem na moim już nieco wiekowym iPhone SE 2020 korzystającym z procesora Apple A13 Bionic.

NES

Zaczynamy od NES’a (kojarzonego u nas pewnie pod nazwą Pegasus). Tutaj bez żadnego zaskoczenia iPhone nie miał problemu z wydajnością, niezależnie od odpalonej gry, więc szybko lecimy dalej.

SNES

Przechodzimy do SNES’a i tutaj powtórka z rozrywki, czyli idealna wydajność we wszystkich dostępnych grach. Niezależnie, czy chcemy zagrać w Super Mario World lub World 2, w klasyczną 16-bitową zelde, czy w Street Fightera 2, to powinniśmy być więcej niż zadowoleni z jakości emulacji.

Sega Genesis

Pora na konkurenta SNES’a z Lat 90, czyli Segę Genesis. Tutaj znowu nudno: bo absolutnie perfekcyjnie. Sonic 2, Disney Aladdin, Street of Rage chodzą bez żadnych spowolnień ani błędów graficznych. Nic dodać i nic ująć.

Game Boy i Game Boy Color

No to co? No to Game Boy! Pierwszej mobilnej konsoli Nintendo (no nie licząc G&W) iPhone też się nie boi, bo emuluje ją idealnie. W klasycznego Tetrisa, Metroida, Zeldę Link’s Awakening (<3), czy Pokemony można więc na smartfonie Apple pograć z powodzeniem.

Game Boy Advance

Kolejny system, który możemy emulować na iPhone, to Game Boy Advance. Trudność emulacji tego systemu jest bardzo podobna do SNES’a dlatego raczej nie będzie niespodzianką, jeśli powiem, że iPhone może emulować wszystkie gry z tej platformy i to bez żadnych problemów. Czy to Mario Kart, czy Metroid Fusion, czy Pokemony Sapphire/Emerald: wszystko chodzi perfekcyjnie.

Jako ciekawostka dla fanów tych ostatnich: w skrótach klawiszowych RetroArch możemy ustawić sobie przycisk do włączenia przyśpieszenia. Dzięki niemu możemy szybko pominąć jakieś dialogi, albo przelecieć przez powtarzające się losowe pojedynki. Po włączeniu tej opcji na moim iPhone SE 2020 Pokemony chodziły w aż 2500 FPS, czyli prawie 42 razy szybciej niż w oryginale. W moim odczuciu było to trochę, aż trochę za szybkie. Jeśli macie podobny problem to maksymalną wartość przyspieszenia możecie ustalić wchodząc w 

PlayStation 1

PlayStation 1, rdzeń BeetleSX HW i iPhone. Połączenie idealne? Według moich testów: jak najbardziej! U siebie postanowiłem sprawdzić kilka najbardziej wymagających gier na PS1, takich, jak Bloody Roar, Tekken 3 oraz NFS: Most Wanted. Wszystkie chodziły u mnie z pełną prędkością i to przy 8-krotnym zwiększeniu rozdzielczości! Szczerze? Na tak małym ekranie było to już trochę podbijanie rozdzielczości na wyrost, bo już przy 4x rozdzielczości oryginału, gry wyglądały bardzo dobrze.

Tutaj jeszcze jedna mała rada: zauważyłem, że domyślnie gry z PlayStation 1 uruchamiane przez RetroArch, będą korzystały z tradycyjnego kontrolera PlayStation, a nie Dualshocka 1. Sprawi to, że w naszych grach joysticki nie będą działały poprawnie. Na szczęście w rdzeniu Beetle PSX HW możemy bardzo łatwo zmienić. W tym celu:

1. Uruchamiamy grę dla PlayStation 1.
2. Włączamy szybkie Menu RetroArch.
3. Wchodzimy kolejno w “Elementy sterujące” > “Elementy sterujące portu 1, klikamy na “rodzaj urządzenia” (pierwsza opcja) i zmieniamy je z “PlayStation Controller” na “DualShock”.
4. Teraz wycofujemy się do poprzedniego ekranu (Elementy sterujące) i na samej górze wchodzimy w “Zarządzaj plikami remap’u”. Zaznaczamy tam trzecią opcję od dołu, czyli “Zapisz plik przemapowania zawartości”.
5. Wycofujemy się głównego ekranu szybkiego menu.
6. Wchodzimy w “Opcje rdzenia” > “Urządzenia sterowania”.
7. Klikamy na opcję “Przełącznik trybu analogowego DualShock” i zmieniamy ją na “włącz” lub “Domyślny analogowy”.
8. Po tym wszystkim możemy włączyć bądź wyłączyć obsługę joysticków w grach przytrzymując domyślny skrót klawiszowy Select + L1 + R1 przez jedną sekundę. Jeżeli chcemy zmienić ten skrót to musimy wrócić do zakładki “Opcje rdzenia” > “Urządzenia sterowania” i wybrać jedną z możliwości przy opcji “DualShock Analog Mode Combo”.

Nintendo 64

Pora na omówienie wydajności Nintendo 64. Przy tym systemie przetestowałem dość sporo tytułów: od mniej wymagającego Mario 64, czy Mario Kart, poprzez średnio wymagające Banjo-Kazooie i aż najcięższe gry takie jak Cruis’n USA, czy Goldeneye 007. Wszystkie wymienione tytuły chodziło praktycznie idealnie na moim iPhone SE 2020 przy rozdzielczości ustawionej na 1440 x 1080 pikseli (format 4:3). Po zmianie proporcji ekranu na 16:9 gry stawały się nieco bardziej wymagające, więc tam musiałem się ograniczyć do (wciąż bardzo dobrze wyglądającej) rozdziałki 1280 na 720.

Podczas testowania gier z N64 na iPhone, zdarzyło mi się kilka razy natrafić na dość mocne błędy graficzne. Praktycznie zawsze rozwiązywało je: wejście do szybkiego menu, przejście do zakładki “opcje rdzenia” i zmiana opcji “RDP Plugin” bądź “RSP Plugin”. Jeżeli macie jakieś problemy u siebie, to zacząłbym od zmiany jednej z tych dwóch opcji.

Nintendo DS

Nintendo DS i emulator Melon DS to powrót do nieco prostszego opisu, bo w tym rdzeniu nie mamy możliwości manualnego określenia rozdzielczości renderowania. Przy domyślnych ustawieniach, tytuły z NDS chodzą na szczęście fenomenalnie i nie powinniśmy znaleźć praktycznie, żadnego tytułu, z którym nasz iPhone będzie miał jakieś problemy.

Przy emulowaniu Nintendo DS, na ekranie iPhone w pozycji horyzontalnej, dobrze wypadają w sumie 3 ustawienia ekranu: jeden obok drugiego, jeden bez drugiego, oraz hybrydowy (jeden duży, drugi mały). Sami będziemy więc musieli tutaj zdecydować, który układ bardziej nam odpowiada.

PSP

Ostatnim systemem na naszej liście, a przy okazji tym, z którym spędziłem zdecydowanie najwięcej czasu, jest PSP emulowane przez aplikację PPSSPP. Tutaj wyniki mojego iPhone SE 2020 są dobre, ale nie idealne.

W grach takich jak: Patapon, Tekken 6, Daxter, GTA: Chinatown Wars, Ridge Racer, czy Naruto Shippuden Legends: Akatsuki Rising, mój iPhone był w stanie zagwarantować pełną prędkość, bez spowolnień nawet przy rozdzielczości 4K (8x PSP). Tak, jak jednak wspomniałem nieco wcześniej: na tak małym ekranie raczej nie ma to większego sensu i raczej ograniczyłbym się do 4x, by zaoszczędzić nieco na baterii.

Dwie gry, które nie chodziły u mnie perfekcyjnie to: God of War: Ghost of Sparta oraz God of War: Chains of Olympus. Problem tutaj nie był jednak tak prosty, jak się mogło wydawać.

Początkowo w obydwóch wspomnianych grach iPhone SE 2020 jest w stanie wygenerować praktycznie stałe 60 klatek na sekundę przy rozdzielczości 1080p (Full HD). Sytuacja zmienia się jednak po 10-15 minutach gry. Wtedy bowiem ten mały iPhone odczuwalnie się nagrzewa (do poziomu, którego nie widziałem nigdy wcześniej) i wydajność spada mniej więcej do 40-45 FPS. Dzieje się to nawet przy 1x rozdzielczości PSP. Jest to prawdopodobnie spowodowane tzw. Thermal Throttlingiem, czyli sytuacją, w której podzespoły muszą automatycznie obniżyć swoją wydajność tak, by dany komponent nie został przegrzany. Takie zachowanie zauważyłem tylko w tych dwóch grach z serii GOW, co tylko pokazuje, jak bardzo są one wymagające.

Strzelam, że nieco nowsze iPhone nie powinny mieć tutaj podobnego problemu, ale jeśli macie iPhone SE 2020 to w grach GOW będziecie musieli ograniczać się do 15 minutowych sesji, albo je pominąć.

Jeśli ta sytuacja zostanie naprawiona przez aktualizacje PPSSPP to na pewno odpowiednio zmienię ten opis.

Podsumowanie

I to już (chyba) wszystko, co musicie wiedzieć, o emulacji na iPhone. Koniecznie dajcie znać w komentarzach, jakie gry zamierzacie teraz uruchomić na smartfonie Apple! Jeżeli natraficie na jakiekolwiek problemy, to też zachęcam do zostawienia komentarza: na pewno postaram się pomóc w wolnej chwili!